फोनेटीक्स

 

    इंग्रजी भाषा - परक्यांची भाषा, गुलामीची भाषा वगैरे वाद नेहेमीचेच , आणि ही ग्लोबल भाषा, essential  for  survival  वगैरे प्रवाद ही नेहेमीचेच. तरीही सर्वांना ही शिकायला लागतेच अन् काहींना आवडतेही.  कारणं  काहीही असोत, आपण ही भाषा शिकतो, शिकवतो, आणि हे करतांना गमतीचे किस्सेही होतातच !

    एकाच अक्षराचे वेगवेगळे उच्चार  ( cat  मधे  C   चा  'क' आणि city मधे C चा 'स' ), spelling मधल्या anomalies, आणि atrocities, आणि त्यावरचे विनोद नेहेमीच ! पण प्रत्यक्षात घडलेल्या मजा काही औरच असतात ! माझा धाकटा मुलगा जरा 'dreaming type' आहे . हाताने एक काम करत असतो, आणि  मनात काहीतरी वेगळाच विचार चालू असतो.  आणि भूक वगैरे लागली की मग तर विचारूच नका. एकदा 'बनाना' चे स्पेलिंग पाठ करत होता  आणि  काहीतरी विचारही .  नंतर मी वहीत पाहीलं तर दहा वेळा स्पेलिंग लिहून काढलं होतं  पण ते bananana  असं ! बी  ए  एन  ए  एन  ए    लिहितांना कुठे थांबायचं हेच विसरला. मग चालू   na, na, na,  .... अजूनही आम्ही केळ्याला बनानानाच म्हणतो ! 

    अशीच एकदा मैत्रिणीकडे गेले होते. संध्याकाळी आम्ही चहा पीत  बसलो होतो. तिची मुलगी खेळून दमून आली . लहानशीच.  पहिली दुसरीतच असेल. आणि ती ही स्पेलिंग पाठ करायला बसली. अगदी पेंगळून गेली होती, पण अभ्यास तर केलाच पाहिजे !     वही घेऊन ती बसली.   डी, यू,  सी,  के,  इ,  टी    डकेट ,  डी, यू,  सी,  के,  इ,  टी    डकेट ,  " अगं , काय म्हणते आहेस ?  नीट वाच "   तिची आई कडाडली !    त्यावर ती म्हणाली "ते बकेट आहे पण मी डी लिहिलाय म्हणून डकेट  म्हणतेय. "     आईला हसूच आलं अन मला ही !  .... शेवटी वह्या पुस्तकं बंद करून आईने तिला जेवू घातलं नि झोपायला पाठवलं !  उद्या बघू म्हणून !  

    आता आजकालचा जमाना वेगळा आहे.  नवीन विचार, नवीन पद्धती ! आता फोनेटिक्स वर भर आहे . स्पेलिंग पाठ करणे वगैरे हळू हळू phase out होतंय.  ऐकायला जरा विचित्र वाटतं पहिल्यांदा . माझी नात KG १ - २ मधे A  B  C  D  शिकत असतांना , शब्द वाचतांना ती क - कॅट, ब - बॅट  असं वाचायची.   तसंच शिकवलं होतं. असं चाचरत बोलणार का काय ही मुलं ?  अशी मनात भीती वाटायची की ,  हे काय आहे ? अशीच  सवय लागेल .  मग पाहीलं तर २ - ३ महिन्यांत ती सगळं धडाधड वाचायला लागली !   न भिता मोठाले शब्द ती पटपट वाचायची आणि  ९० %  वेळा उच्चारही बरोबर असायचे. नवलच हं !  अर्थ वगैरे हळूहळू कळतीलच.  पण ही नवी पिढी खरंच खूप लवकर शिकतेय सगळं .  आम्हाला acknowledgement हा शब्द शिकायला, कळायला, आणि पाठ करायला दहावी उजाडली ! अन् ही तो शब्द वाचून म्हणते " त्याचा अर्थ  'broadly thanksgiving ' !   अबब ...  

    नुकतीच तिने माझी छान विकेट घेतली ! आम्ही बाहेर कुठेतरी चाललो होतो .  गाडीत मागे बसून ती पाट्या वाचत होती .  "आजी , HDFC म्हणजे काय म्हणायचं? म्हणजे आपण सी ए टी ला कॅट म्हणतो तसं ? "  ह्यावर मी काय उत्तर देणार तिला ?  म्हटलं   "मला कळत नाहीये,  ते तसंच म्हणायचं ..." .  तिला वाटलं असावं की आजीच्या  'medium of instruction' मध्ये सांगितलं तरच  कळेल तिला. 

      थोड्या वेळाने ती म्हणाली, "आजी,   टवस  म्हणजे काय ?"...   " टवस ? असं लिहिलंय ?  कुठे ?  दाखव मला "    ही काय वाचतेय कोण जाणे .  ती म्हणाली  "ही काय, एवढी मोठी पाटी आहे ना   समोर !"     मी पाहीलं, तिथे लिहिलं होतं  T V S !    मी गप्प !... 

जय फोनेटिक्स !.... 

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

गणपती

Image
         श्रावण सरला, भाद्रपद आला, म्हणजे गणपती आलेच !  एकदा का गोकुळाष्टमीची दहीहंडी झाली आणि गोपाळकाल्याचा घास तोंडात टाकला की सगळी मुलं छोटी - मोठी, चड्डीला हात पुसून गणपतीच्या तयारीला लागतात !   मूर्ती कशी, तिला बसवायचं मखर कसं , त्याची सजावट, रोषणाई, ह्या सगळ्याचं open-end budget ... काय काय कार्यक्रम करायचे, कुठले कुठले आणि कधी कधी गावातले गणपती पहायला जायचं ... सगळं planning सुरु !   घरच्या बायकाही नारळ, खोबरं, सारण, पिठीच्या मागे लागतात .  गौरी-गणपतीचं सगळं नीट झालं पाहीजे , त्यात काही कसर राहीली नाही पाहिजे , अशी एक मनात बारीकशी काळजीची tinge !!!...     तर , काही दिवसांपूर्वी मनात आलं की जरा या लाडक्या बाप्पाबद्दल अजून काहीतरी माहिती आपल्याला मिळाली पाहिजे.    शिव-पार्वतीचा मुलगा, कार्तिकेयाचा धाकटा भाऊ, कुठे रहातो, काय करतो, जरा  'खवैय्या'    type आहे ... हे सगळं माहीत असतं ! जसा काही आपला शाळू - सोबती !      पण जरा खोलात जाऊन एक देव म्हणून , इतिहास नव्हे तर प्र...
Read more

बकेट लिस्ट

       प्रसादचा आजचा लेख वाचला.   राहून गेलेल्या गोष्टी - अर्थात बकेट लिस्ट - wish list .    आणि मग आपल्या काय काय गोष्टी करायच्या राहिल्या ते पाहूया म्हटलं, म्हणजे अजून काय करायचं  ते ओघानेच येईल ...      तशा आपल्या wish lists सतत वाढत जाणाऱ्या असतात .     तरुणपणी सगळ्या fancy गोष्टी, आपल्याला हव्या तशा घ्यायच्या वगैरे .    पण मला वाटतं त्या फक्त तात्पुरत्या किंवा क्षणिक आकर्षण अशाच !    ती वस्तू फक्त possession म्हणून - त्याचं विशेष अप्रूप किंवा किंमत अशी नसते.    हळूहळू मोठं होता होता, मग जास्त विचार सुरु होतात, आणि मग आपली स्वप्नं, आपली ध्येयं, अशा गोष्टी wish list मधे यायला लागतात.   त्या तिथे किती दिवस रहाणार, आपल्या बिन बुडाच्या बकेट मधून त्या कधी गळून जाणार ... आपले प्रयत्न आणि योग - नशीब अशी भोकं पडणार ... ते वेगळं ...  त्यांचा आणि बकेट लिस्टचा विशेष संबंध ही नसतो.   त्याही पुढे अजून maturity आल्यावर, जगाचा जास्त अनुभव घेतल्यावर, खरी wish list त...
Read more

Alice in Wonderland

Image
      सिंगापूरला जायचं ... असं दीड वर्ष म्हणत म्हणत, आणि शक्य तितकं पुढे ढकलत ढकलत ... असा दिवस येऊन ठेपला की तिकीट हातात आलं, नव्हे फोन मधे कोंबून पाठवलंच मुलाने ... आणि मग visa ची सव्य-अपसव्य केली.   खरं तर एका फेरीत काम झालं.   रोजची भाजी आणायला सुद्धा २-४ दुकानं पहावी लागतात.   इथे एका travel agent कडे गेलो, त्याने सांगितल्याप्रमाणे 'सस्मित सेवा' करून काहीही खोड - खुसपटं नं  काढता आम्हाला सांगितलं की २ दिवसांत येईल visa आणि तसा आलाही !      मग तयारी !   माझी पहिली foreign trip !   त्यामुळे सगळ्यांचे म्हणजे मैत्रिणी - नातेवाईक - बहीणभावंडं सल्ले सुरु झाले.त्यातले 90 % लोक सिंगापूरला जाऊन आलेले आहेत .   धाकटा मुलगा- ज्याच्याकडे जायचं- तो म्हणाला, "अगं, तुझं नेहेमीचं सामान आण, पुण्याला नेतेस ते,  ....घरात AC 23°C वर  आहे ..." ok, शाल, रुमाल हवा ... ठेवला ... बाहेर कडक ऊन असतं... हे गाव equator च्या 1° N आहे ... बरं, टोपी गॉगल्स, sunscreen ... ठेवलं ... आणि पाऊस कधीही आणि कितीही य...
Read more