पोतं

    

    एक बाई होती.   साधी सरळ गृहिणी. घरदाराचं, मुलाबाळांचं, पै-पाहुण्यांचं करणारी.   तिला एक सवय होती.   काहीही करायचं असलं की ती सासूबाईंना विचारून  करायची.   अगदी रोजची  साधी कामंही !    " कुकर लावतेय ... तांदूळ किती घेऊ ?"   असं म्हणत उत्तर यायच्या आत तिने तांदूळ धुतलेले असायचे.   अनुभवाने तिला सगळं येत होतं.  पण ती एक सवय झाली होती.   एक ritual .  कालपरत्वे सासूबाई गेल्या आणि हिला प्रश्न पडला, आता कोणाला विचारायचं ?   काहीच जमेना, सगळं चुकायला लागलं.   तिचा आत्मविश्वासच गेला.   मग नवऱ्याने एक युक्ती केली.  स्वैपाकघरात पाटावर एक धान्याचं पोतं आणून ठेवलं आणि सांगितलं की  ह्याला विचार.  बाईला ते पटलं, जमलं आणि सगळं सुरळीत सुरु झालं!  

    आपल्यालाही खूपदा असं एक पोतं लागतं आणि असतंही !  निरनिराळ्या वेषांत !  काहीही सुरु करतांना जरासा सल्ला, विचारांची देवाण घेवाण बरी वाटते.   वर्षानुवर्षे लाडू-वड्या करूनही दरवेळी रुचिरा किंवा आपली जुनी वही उघडून साखरेचं प्रमाण चेक करावंसं वाटतं !  भरतकाम म्हटलं की शे-पन्नास डिझाईन्स मैत्रिणीला दाखवून मग एक फायनल करायचं !   रंग-संगती बघायला ४-५ पुस्तकं बघून मग आपल्याला हव्या त्या रंगांनी ते भरायचं !   भिशीचा मेनू ठरवायला दोन-चार फोन करून ऐकणारीचा कल पहायचा !   

    ह्या सगळ्यांत माझं पोतं म्हणजे माझा नवरा असतो. मी काहीही विचारलं की तो " हो  छान !"  ह्यापलीकडे जात नाही.  छोट्या बाळाच्या स्वेटरला १० टाके घालू का असं विचारलं तरी 'हो' म्हणेल , २०० घालू का म्हटलं तर त्यालापण 'हो'  म्हणेल ! अर्थातच त्याला त्यातलं काही माहीत नाही , पण त्याला विचारणं मला फार सोयीचं वाटतं ! 

    मला जसा माझा नवरा, तशी मी माझ्या मुलांचं पोतं  होते त्यांच्या लहानपणी ! एकदा धाकटा म्हणाला, " आई, तुझ्याशी जरा महत्वाचं बोलायचं आहे !  मी पुढे काय होऊ ?"      

"काय होतोस ?" ( वेडपट आहेसच, जरा शहाणा होशील का ? हे माझं स्वगत !)   

 "म्हणजे मी डॉक्टर होऊ का इंजिनीयर ?  का chef ?  का journalist ?  I can cook up stories ...!  का singer ... किंवा painter  as in artist ?"     

" तू ... " 

मी पुढचा शब्द बोलायच्या आतच नवरा म्हणाला, " तू काही सांगू नकोस. हे brain - storming नाहीये. तू त्याचा sounding board आहेस.  you are not supposed to give any input ...! "  म्हणजे type of  पोतंच ! .... 

    मग माझ्या लक्ष्यात आलं की मी पोतं किंवा sounding board नाहीये. 'Big Boss' मधे किंवा boxer लोकं जसा एक लोड टांगून त्याला बुक्के, ठोसे मारत सगळी खुन्नस काढतात ते मी असावं !  पलटवार not allowed !  फारतर उलट्या दिशेला झोका घेऊन impact कमी करायचा ... म्हणजे सगळा राग - दुःख, चीड, मनातला गोंधळ झेलून घेणारं पोतं !.... 

    असंच एकदा मी नवऱ्याला विचारलं, की तू कोण आहेस रे माझा ?   माझ्या ह्या काव्यमय प्रश्नाला त्याचं    ' friend - philosopher - guide ' किंवा पोतं - लोड type गद्य उत्तर अपेक्षित होतं. पण त्याचं उत्तर भलतंच निघालं.  तो म्हणाला, " मी  वांगं आहे ! भरताचं वांगं , बिचारं लोड - पोत्या इतकं मोठं ही नसतं ! ... 

.... मैत्रिणींशी पटलं नाही की माझ्याशी अबोला ... 

... मुलांनी ऐकलं नाही की मी बिघडवलंय ... 

... सगळ्या वड्यांचं तेल माझ्या अंगावर ! तेही नुसतं नाही, तर आधी भाजून, सोलून , तिखट - मीठ घालून त्यावर मिरचीची फोडणी ..."