Chane Kurmure

     खूप दिवसांनी मैत्रीण जेवायला आली होती. अगदी जिवाभावाची  मैत्रीण, जिला सगळं सांगावं, सगळ्यांची गाऱ्हाणी करावीं, तिचा सल्ला घ्यावा आणि निश्चिन्त व्हावं ! घरातल्यांशी फारच बेबनाव झाला की मी तिच्याकडे धाव घेते. तिचा सल्ला मानायचा की नाही हे जरा पहावं लागतं, कारण ते तिच्या तेव्हाच्या ' फॅड ' वर अवलंबून असतं, पण बरं वाटतं .      तर, ती आली, जेवली आणि गप्पांना सुरुवात झाली. मधूनच ती वर खाली, इकडे तिकडे बघत होती. म्हटलं,      ' बाई गं , वर पाहीलंस तर जळमटं दिसतील, खाली पाहीलंस तर धूळ आणि आजूबाजूला पसारा. तू आपली माझ्याकडे पाहून बोल कशी. उगीच मला टेन्शन देऊ नकोस, आधीच सगळ्यांनी पिसाळलंय मला. पसारा करण्यावरून रोज वादावादी, हे सगळं बदलायचंय मला. पुन्हा नव्यानी सुरुवात करते हवं तर. जरा शांती-समाधान नांदू दे, कुठेतरी चुकतंय ...'     " तेच, तेच म्हणायचंय मला. सगळंच चुकलंय म्हणून तुला त्रास होतोय ! भांडणं , वाद हे तुमच्या स्वभावावर, गुणदोषांवर अजिबात अवलंबून नसतात बरं का ! तर घरात कुठे काय मांडलंय काय कुठे ठेवलंय, ह्यावर असतात. तुझ्य...

   "  हे नवीन वर्ष आपणा सर्वांस सुख-समृद्धीचं आणि आरोग्याचं जावो ! " असं म्हणत आपण नवीन वर्षाचं स्वागत करतो आणि बरेच काही नेमही करतो !   ह्या वेळी मी मात्र असा नेम केला होता की तो मोडूच शकणार नाही.  तो म्हणजे वाचणे ! काहीतरी वाचन रोज झालेच पाहीजे ! ते म्हंटलं तर चालू आहे , म्हंटलं तर नाही !!     तशी लहानपणापासूनच माझ्यावर वाचनाची सवय थापली गेली .  एका उन्हाळ्याच्या सुट्टीत मधल्या बहिणीने फर्मान काढलं . "  ह्या सुट्टीतआपण खांडेकर वाचायचे आहेत " . ' वि. स. खांडेकर ?' त्यांच्या नावातच २४ अक्षरांचा खच !  आणि त्यांचा लिहायचा स्पीड आपल्या वाचायच्या स्पीडहून जास्त !  तर  ..., 'उल्का' ते 'अमृतवेल' हा प्रवास मी पॉवर - रिडींगने केला. पहिली काही पानं , मग मधली २ - ४ आणि शेवटची ५ - ६ ! गोष्ट कळली की झालं.      भाषा, भाव, सौंदर्य सगळं पार डोक्यावरून !!        हाय कंबख्त  .....  .      पण तेंव्हा तेवढीच  अक्कल होती ! एकदा आई एम . ए. करीत असतांना सहज म्हणाली , " यंद...

     एक दिवस एक मैत्रीण भेटली.  खूपच त्रस्त आणि गप्प. डोळ्यांखाली काळी वर्तुळं, आणि चेहरा अगदी निस्तेज.    " काय झालं गं ? कसली काळजी करत्येस एवढी ... ?"      मी विचारलं ... आणि तिच्या दुःखाला वाचा फुटली.          " काय सांगू तुला ? माझी पार्लरवाली बाई कुठेतरी गायब झाली आहे आठ दिवस ... अन् नेमकं आत्ताच मला २ - ३ ठिकाणी जायचंय ... माझी ही दशा ... कोणी बघीतलं तर काय म्हणतील मला ? ओळखतील तरी का ? "           चेहरा हरवल्यासारखं  ती म्हणाली.  खरं ही  असेल ...      एका लग्नातली गोष्ट. लग्नाच्या दोन-तीन दिवस आधी मुलीची आई आणि मावशी ' आत्ता येतो गं ' म्हणून ज्या गेल्या, त्या २ - ३ तासांनीच परत ! ब्युटी-पार्लर मधे जाऊन ! त्यांचं स्वागत मुलीच्या बाबांनीच केलं. " या, बऱ्याच गप्पा करून आलात वाटतं ? ... आणि हे काय ? झाली रडायला सुरुवात ? आपलं काय ठरलं होतं ? ..."      त्या दोघींचे लाल - लाल डोळे, ' ओढलेला '  चेहेरा आणि गुलाबी गाल प...

      एक दिवस मी एका मैत्रिणीकडे गेले होते.  दोघी मिळून एका लग्नाच्या रिसेप्शनला जाणार होतो. माझी ही मैत्रीण अगदी mod म्हणजे आजकालच्या भाषेत अगदी yo आहे. तिला सगळे  latest trends    माहीत असतात.   किंवा असं म्हणा, तिला हवं ते ती करते, आणि तेच latest आहे असे ठामपणे म्हणण्याइतकी ती बिनधास्त आहे ! तिची मुलगी तर तिच्या वरताण आहे.      मी पोहोचायला आणि तिची मुलगी बाहेर पडायला एकच गाठ पडली. " बा ss य  माँ , ah mean , hi मावशी !  H ave fun, माझी वाट पाहू नकोस जेवायला आई , मला उशीर होईल ... " ... अरे, ही  वाक्यं  तर ' बाबांची ' असतात ! पोरींनी उचलली वाटतं ....  ' सातच्या आत घरात ' कधीच इतिहासजमा झालं ! मी चमकून पाहीलं ... दुर्भिक्ष्यातून आल्यासारख्या हाता पायांच्या काड्या,  एका खांद्यावरून ओघळलेला  T- शर्ट, डोक्यावर अक्षरशः रंगीबेरंगी केसांचा पिसारा, नाकात सुंकलं ... एखादं बुजगावणं सुद्धा बरं दिसावं ...   " तू अशी जाणार आहेस बाहेर ? .."  न राहावून मी मधे तोंड घातलं ...

    माझी मुलं मला मार्क्सिस्ट म्हणायची. त्यात श्री. कार्ल मार्क्स ह्यांचा काहीही संबंध नाही. त्यांच्या पुस्तकाचं मी फक्त नावच वाचलंय.  तर ते 'marxist ' नसून 'marksist' असं आहे. ही आयडिया बहुतेक मुलांनी कुठून तरी ' चोरलेली ' असावी . एवढी हुशार असती तर मार्कांवरून कळलं असतं  ... ! पण मीच नाही, सगळं जगच आजकाल मार्क - मार्क करत असतं. मुलांचं 'valuation' करायचं ते एक scale आहे. त्याला इलाज नाही . ह्यावर दोन्ही बाजूंनी वाद होऊ शकतो. पण ह्या नाण्याला तिसरीही बाजू आहे, त्याचं काय ? आणि ती बाजू माझ्याच वाट्याला येते ....      माझा पेशाच असा होता की,  दरवर्षी मे - जून म्हंटलं की माझा जीव वर - खाली व्हायचा . कधी पोटात गोळा यायचा ,   तर कधी उड्या माराव्याशा वाटायच्या .रिझल्ट म्हंटलं की  धडधडायचं , फोन वाजला की ठोके चुकायचे !!  ...   असो .   पण , खरंच , ज्यांची मुले १०वी - १२वीत असतात त्यांच्याकडे तर असं वातावरण असतं,  जसं काही बकासुराला जेवण पाठवायचा दिवस असावा ...      एका वर्षी दोन मैत्रिणींची मुलं १०वी...