Alice in Wonderland

 

    सिंगापूरला जायचं ... असं दीड वर्ष म्हणत म्हणत, आणि शक्य तितकं पुढे ढकलत ढकलत ... असा दिवस येऊन ठेपला की तिकीट हातात आलं, नव्हे फोन मधे कोंबून पाठवलंच मुलाने ... आणि मग visa ची सव्य-अपसव्य केली.   खरं तर एका फेरीत काम झालं.   रोजची भाजी आणायला सुद्धा २-४ दुकानं पहावी लागतात.   इथे एका travel agent कडे गेलो, त्याने सांगितल्याप्रमाणे 'सस्मित सेवा' करून काहीही खोड - खुसपटं नं  काढता आम्हाला सांगितलं की २ दिवसांत येईल visa आणि तसा आलाही ! 

    मग तयारी !   माझी पहिली foreign trip !   त्यामुळे सगळ्यांचे म्हणजे मैत्रिणी - नातेवाईक - बहीणभावंडं सल्ले सुरु झाले.त्यातले 90 % लोक सिंगापूरला जाऊन आलेले आहेत .   धाकटा मुलगा- ज्याच्याकडे जायचं- तो म्हणाला, "अगं, तुझं नेहेमीचं सामान आण, पुण्याला नेतेस ते,  ....घरात AC 23°C वर  आहे ..." ok, शाल, रुमाल हवा ... ठेवला ... बाहेर कडक ऊन असतं... हे गाव equator च्या 1° N आहे ... बरं, टोपी गॉगल्स, sunscreen ... ठेवलं ... आणि पाऊस कधीही आणि कितीही येतो, अर्थात आपल्याला App वर कळवतात ... ३ला म्हणजे ३ला सुरु ... ठीक, म्हणजे २ छत्र्या ... मी जगाच्या सफरीवर निघाले तरी हेच सगळं लागणार ... नाही का ?   एक पाण्याची बाटली, बिस्किटांचा पुडा, खारवलेला ओवा, आवळ्याची सुपारी, लवंगा, tissue, रुमाल ... सगळं घेऊन मी सिंगापूरला उतरले ... आणि ... 

    आणि हे प्रकरण वेगळंच आहे हे जाणवलं ... sky-train नावाच्या छोट्या गाडीतून aerobridge पासून टर्मिनल बिल्डिंग मधे ... आणि मग १५  मिनिटात immigration, customs करून बाहेर.     आणि त्यानंतर २० मिनिटात घरी !   दुतर्फा 'मोठ्ठाल्ली' झाडं आणि हिरवंगार !   घर ३०व्या मजल्यावर.   

    चहा, ब्रेकफास्ट करता करता सिंगापूरची history वाचली ... ११व्या शतकापासून या बद्दल माहिती सापडते.   टेमासेक म्हणजे  किनाऱ्यावरचं गांव ... एक महत्वाचं बंदर ... मग एक पडीक वसाहत ... अशी स्थित्यंतरं होत गेली.  स्वतःचा असा त्यांचा इतिहास 'मसाल्याच्या व्यापाऱ्यांनी' होत्याचा नव्हता केला.    इतिहासाला आख्यायिका दंतकथा अशा catagoryत टाकून दिलं.   मागमूसही ठेवला नाही.   १९५७ मधे  इंग्रज गेल्यावर फार काही बदललं नाही.   शेवटी १९६५ मधे  सिंगापूर Malaya /  Malasia पासून स्वतंत्र झालं आणि त्यानंतर तिथल्या लोकांनी इतिहास घडवला.  किनाऱ्यावरचं  गांव  - समुद्रावरचं बंदर - ह्याहून दुसरी - सिंगापुर - अशी ओळख होत होती. 

    सिंगापूर ह्या नावाची गोष्ट अशी आहे की  एका मलायन राजपुत्राला शिकारीला गेला असतांना त्या बेटावर एक सिंह दिसला. हा शुभशकून समजून त्याने त्या बेटाचे टेमासेक हे नाव बदलून सिंगापूर हे नाव दिलं, ही गोष्ट माहीत होतीच.   ह्या नावावरून त्यांनी MerLion  म्हणजे समुद्री सिंह असं चिन्ह निर्माण केलं, आणि आता तो त्यांचा सर्वेसर्वा  आहे !    त्या city state ची ओळख.   त्याच्या नावानं राज्य चालवावं असं ... अर्थात हे सर्व करतांना Raffles ह्या इंग्रजी व्यापाऱ्याचा ही सहभाग धरायलाच हवा ... असं हे २००-२५० वर्ष वयाचं गांव किंवा बंदर म्हणा, आणि बरोबर ६० वर्षांपूर्वी म्हणजे १९६५ मधे malasia पासून वेगळं होऊन स्वतंत्र city state  ... आता जगातलं एक अत्यंत महत्वाचं trade-centre, tourist attraction आणि आदर्श शहर !!!   

    पण ह्याची महती एवढ्यापुरतीच नाही.   हे गाव काय व्हावं ही दूरदृष्टी त्यांच्या पहिल्या प्रधान मंत्र्याची होती,   Lee Kuan Yew  !   पण म्हणून ते आज त्याला देव म्हणत नाहीत , की पिताजी म्हणत नाहीत .  तो एक राज्यकर्ता होता आणि त्यानी  ह्या गावाचं रंगरूप पार बदलून टाकलं !    अद्ययावत सुख सोयी ... सोयी आणि सोयीच ... आधुनिक technology चा उपयोग सामान्य माणसासाठी कसा करावा हे इथे कळतं.    एवढंच नाही,  तर निसर्गाने बहाल केलेल्या संपत्तीचा ठेवा जपत, इतरांना दाखवत, त्यावर जीवन-चरितार्थ कसा चालतो ते ही त्यांच्याकडून शिकावं !..

    तर , दुसऱ्याच दिवशी आम्ही orchid garden पहायला गेलो होतो .  इथे बंगलोरची लालबाग, म्हैसूरच वृंदावन गार्डन पाहिल्यावर जरा उदासीनच मी ... आल्या सारखं एक tick mark ...पण .... तिथे गेल्यावर ... Alice in Wonderland  म्हणजे काय ते कळलं !

    Alice ला अनेक अनुभव आले, पण ते जगावेगळे नसावेत ... स्वप्नरंजन किंवा कधी पित्त झालं की पण आपल्याला मोठं मोठं दिसणं ... मग ते लहान लहान होणं, वगैरे दिसतं .   पण इथे मी गेले, आणि रंगांची उधळण, सुगंध- परिमळ म्हणजे काय ते अक्षरशः ...!!... मी त्यात हरवले ... मी त्याचा आस्वाद घेत होते.   इतकी orchids , इतके रंग, एक दुसऱ्यासारखा नाही, सगळी टवटवीत, एखादंही सुकलेलं मरगळलेलं फुल, पान, झाड दिसलं नाही ... आखीव रेखीव रस्ते, pathways म्हणा, दिव्यांगांकरता battery operated wheel-chairs , सावलीत बसायला बाक ... मी फोटो काढत सुटले ... मुलगा म्हणाला,अशानी  ४ तासाचा video होईल " ... लहान मूल खेळण्यांच्या दुकानात गेलं की त्याचं जसं होतं, तसं मला झालं ... कित्येक वर्षांत - एक दोन अपवाद वगळता - मी इतकी खूष, हरखून गेले नसेन.   ४५-५० वर्षांचा मनात बंदिस्त करून ठेवलेला आनंद, interest, आवड, हौस, सगळं एकदम बाहेर ओसंडून वहात होतं ... डोळ्यांतून ... माझ्या इतकं आवडीचं हे विश्व ... एकदा कुणावर तरी रागावून कड्या कुलुपात बंदिस्त केलेलं ... सगळं बाहेर उधळून आलं ... आणि समोरच्या धबधब्याच्या पाण्याच्या आत मी ओढलीच गेले ...!!... बघीन तिथे orchids , पानं आणि पाणीही किती सुंदर !!!   एक दोनदा तर मुलगा, सून, नवरा सगळ्यांना सोडून हरवून पण गेले तिथल्या बागेत !!!   तिथे एक छानसं ताजं तवानं  फूल दिसलं, पाहिलेलं वाटलं पण ओळखता येईना, orchid तर नाहीये ... तर ती होती आपली अबोली !   छान धट्टीकट्टी, सुंदर गडद रंग, दिमाखात बसलेली ! गुलाब , शेवंती , निशीगंध ही दिसल्या !..पानं ही सुंदर ,त्यांच्यावर ही किती रंग आणि नक्षी !!!    orchid च्या रंगांच्या किती shades, किती आकार, अगदी नखा एवढ्या पासून ते तळहाताहून मोठी फुलं ... घोस च्या घोस एकेका झाडाला, कुणी एकटंच एक, कुणावर ठिपके, कुणावर चित्रासारखं shading , कुठे सरळ रेषा अगदी पट्टीने आखल्या सारख्या, आकार तर सुबक सुंदर पासून ते...अगदी हवे तसे, कसेही !   color combinations  ... एकसारखं दुसरं नाही ...!! सिंगापुरात प्यायचं पाणी सुद्धा मलेशियातून येतं म्हणतात, पण समुद्राचं, इतर सांडपाणी वगैरे recycle करून फुलत ठेवलेल्या ह्या प्रचंड महाप्रचंड बागा !   ... हात लावीन तिथे सोनं - नव्हे - orchid, बहुतेक कुठलं ही बी सांडलं की orchid च उगवतं का काय ?... 

    पुढे अजून एक special enclosure ... तिथे नवीन special hybrid orchids .    एका सुंदर उंच vertical support वर एक छान फुलांनी लगडलेलं orchid ... जवळ जाऊन नाव वाचलं ... अमिताभ बच्चन !   dedicated to and  inaugurated by Mr Amitabh Bachchan !    कुणी हसा, कुणी निंदा ... AB म्हटलं की , आपल्याला म्हणजे मला छान वाटतंच !    सिनेमातल्या हीरो पासून ते world icon होणं ... अश्या व्यक्तीबद्दल आता फक्त आदर आणि आदरच.   व्यक्तिपूजा म्हटलं,  तरी चालेल ! मी  त्या फुलांचा फोटो काढलाच !

    जिकडे तिकडे orchids च्या कमानी, मग एक special cold house ... तिथे अति थंड AC.   बाहेर नसतील इतकी अप्रतिम फुलं ... आणि फुलंच ... !    orchids आपल्या इथे ही खूप आहेत.   सिक्कीम, आसाम, मेघालय, भूतान मधे, उटीच्या आसपास, सह्याद्री आणि पश्चिम घाट - पर्वत सगळीकडे orchids आहेत.   महाराष्ट्रात गावकरी, शेतकरी लोकं ह्या फुलांच्या घोसाला सीतेची वेणी म्हणतात !    सीतेने पूर्ण घोस काढून केसांत माळायचा ... काय सुंदर कल्पना !    निसर्गाने करून दिलेला गजरा - वेणी !    कर्नाटकात ह्या फुलांना 'द्रौपदीची वेणी' म्हणतात !   एकूण काय, सुंदरीच्या केसांसाठी केलेला गजरा ... नावंही किती रोमँटिक !   

बरंच पाहिलं, खूप हिंडलो , पण राहिलं ही खूप होतं ... पण Alice ला भूक लागली,  म्हणून बाहेर आलो.   तिथे छोट्याश्या दुकानात सोन्यात केलेला एक orchid चा घोस ... कपाटात, त्यांचं symbol म्हणून  !! त्याच्याकडे पहात पहात... तिथे थोडी खरेदी ...आठवण म्हणून... !

   ... आत्ता तरी मी ह्या सीतेच्या वेण्यांमधेच गुंतलेली आहे ... काय मजा येईल, ... असा एक घोस झाडावरून खुडून अलगद केसांत ... अहाहा ... !! पण असं नाही करत आपण... कोणी हात नाही लावत ... एकाही फुलाला हात नाही लावला ... तिथे काही enclosures मधे मंद सुरेल संगीत सुरु होतं ... पण स्पर्शसुख ... ते मात्र नाही मिळालं ... पण ते चालतं ... बाकी सगळे senses भरून पावले होते ...!!!            ....... इति orchid garden  ! ....

      

- सौ अलका कुंटे, बंगलोर 

   +९१ ८७६२३ १६३८५