Chane Kurmure

    कलती दुपार , चहा आटोपून  आजी आजोबा व्हरांड्यात खुर्च्या घेऊन बसले होते. मी असेन पाच एक वर्षांची . बाजूला एका बाकावर बसून मी खेळत होते. माझे भुलाबाई - भुलोजी घेऊन त्यांना फुलं पानं वाहात , मी गाणी म्हणत होते , हे मला चांगलं आठवतं .      विदर्भातली भुलाबाई म्हणजे पुण्या - मुंबईचा भोंडला ! शंकर भगवान तप करत बसले असतांना, पार्वतीने भिल्लीणीचे रूप घेतले आणि त्यांचे मन जिंकायला,  ती त्यांची सेवा करू लागली. त्यांच्या आश्रमाची झाडलोट वगैरे ! ती भिल्लीण होऊन रानात आदिवासींबरोबर राहिली, तिचं नाव भुलाबाई !  आणि तिचे नवरोजी - भुलोजी - म्हणजे शंकर अशी आदिवासींची गोष्ट असते !   आता तिथेच राहायचं तर भुलाबाईला जन सामान्यांप्रमाणे रहाणं क्रमप्राप्तच ! तिची ही रोजच्या संसारातली गाणी !       ती भुलाबाई आणि तिची गाणी माझ्या आवडीची !त्यांचा अर्थ कळो , न कळो !!! तेव्हा - न कळतच -  मी गाणं म्हणत होते ..." माहेरच्या वाटे, हळदकुंकू दाटे । सासरच्या वाटे, कुचुकुचु काटे ..." .बहुतेक ते आजोबांना आवडलं नसावं. ते आजीला म्हणाले, ...

       आपल्याला बरेचदा असं होतं की आपल्या डोळ्यांसमोर असलेली गोष्ट दिसत नाही.  अगदी सूर्यप्रकाशासारखी स्वच्छ असली तरीही.   मग कधीतरी अचानक 'ट्यूब' लागते, एकदम डोक्यात प्रकाश पडतो - शब्दशः आणि लख्ख !   नाही, समोर असलेल्या वस्तूबद्दल मी बोलत नाहीये,  मी म्हणतेय ते जगण्याचा एखादा पैलू, एखादा view   आपल्याला कळतो,  त्या क्षणाबद्दल !    त्याला मी  'tube light moment'  म्हणते !    अगदी जीवनाचा  मंत्र, सिध्दान्त किंवा संदेश म्हणण्याइतका मोठा-महान नसेलही तो, पण जगणं चांगलं करायला, जास्त सरळ-सोपं, सुखाचं करायला, ताण-तणाव कमी करायला फारच उपयोगी !    मग असं वाटतं, इतके दिवस कसं नाही कळलं आपल्याला ?    तेच-ते !   tubelight च . आढेवेढे घेत उशीरा पेटणारी, पण एकदा पेटली की सगळं उजळून निघतं !    माझे tubelight moments खूप आहेत,     पण २-४ मला खूप महत्वाचे वाटतात.      pleasantly surprising असे !     धाकटा मुलगा engineeri...

    " आज तुझा वाढदिवस आहे ना !   चल, आपण काहीतरी मस्त करूया ."   मी मैत्रिणीला म्हटलं.      तिचा वाढदिवस डावलून तिचा नवरा टूरवर गेला कामासाठी, आणि ही  बसली होती गाल फुगवून.      " अगं, कामधंदा , नोकरी कुणाला चुकलीय  ?   काम असेल तर जायला नको का  ?   वाढदिवस काय दर वर्षी येतो ... म्हणजे, नको होतं त्यानं जायला, पण आपण का असं बसायचं ..."  वगैरे खूप तिचं  counselling  करून, मी तिला घराबाहेर काढलं.        " चल, आपण तुझ्या आवडीचं चायनीज खाऊया का पिझ्झा खायचा ?"    तेव्हा पिझ्झा 'फॉर्मात'  होता, नवीन असल्यामुळे.   शेवटी हो-नाही करता करता नेलं चायनीज खायला.    तिचे आढे वेढे फार असतात.  महाग असेल, veg - nonveg   वेगळं असेल ना ?  का तिकडचा चमचा इकडे घालतील ?   प्लेट्स नक्की नीट धुतात नं  ते,  का dry -cleaning ..? वगैरे.     " ते सगळं मरू दे, जरा हास आता, आणि enjoy कर !" ...

          २१ प्रदक्षिणा, साखर फुटाणा ,            ये तो गुजरे जमाने हैं ।           ताजा ताजा नवस किया है ,            क्यों कि,  हम दिवाने हैं ।।      नाहीतर काय ? वेड लागायची पाळी आली म्हणून नवस बोलले आहे ....  झालं ही तसंच.  तो दिवस फारच अविस्मरणीय !  सकाळी लवकर उठून कामाला लागले.  संध्याकाळी १० माणसं जेवायला येणार म्हंटल्यावर करायलाच हवं.  त्यातही येणारी मंडळी सगळीच स्पेशल !  ३ लहान मुलं म्हणून सकाळपासून घर ' आवरायला ' लागले.  शोभेच्या वस्तूंपासून ते स्वयंपाकघरातल्या मसाल्याच्या वगैरे काचेच्या बाटल्यांपर्यंत, सगळ्यांचं 'standard of living'    उंच  करायला हवं.  ते होईपर्यंत, जाता येता इतरही लहान - सहान कामं करतच होते.   आणि वीज गेली !    ९ वाजले, १२ वाजले, ३ वाजले तरी विजेचा पत्ता नाही. वीज नाही  म्हणून पंप नाही, म्हणून पाणी नाही. गिझर नाही म्हणून...