तुझं माझं जमेना ...

 

    " आता येऊ दे तिला, मग बघ कशी खरडपट्टी काढते तिची ते !  उशीर म्हणजे किती उशीर करायचा ?   रोज नवीन बहाणे,  आज तिला स्पष्ट सांगून टाकणार आहे, यायचं तर वेळेवर ये, नाहीतर चालती हो ! ..."  आजीचा राग नुसता ओसंडत होता तिच्या बोलण्यातून.  तिची मोलकरीण जी आठ वाजता यायला हवी होती, ती अकरा वाजले तरी उगवली नव्हती !   साहजिकच आजी संतापली होती. 

    

    एवढं बोलणं होतंय, तोच ती आली.  पण ती फारच चलाख !  आल्या आल्या तिने सुरु केलं,  " काय सांगू बाई, आजकालच्या पोरी ..."    तिला आजीचा weak point चांगलाच माहीत आहे !   " अवं, ती शांती ... पलीकडल्या झोपडीतली, तिच्या पोरानं पैसा घातला तोंडात, अन् अडकलान् बाई घशात, लागलं पोर घुसमटायला... लक्षच नाही वो ह्या बाईचं. आपली पोरं काय करतात, काय खातात ..."     " आणि मग ?"  आजी चांगलीच गुंगली गोष्टीत.     " मग काय ?  एक धपाटा घातला पाठीत  म्या "     " शांतीच्या ?"     माझा प्रश्न.     " अवं त्या पोराच्या ... आन् आला की वो तो पैसा भायेर ..!"    ह्या सगळ्यात आजीचं ultimatum राहीलं बाजूला , आणि त्याची जागा कौतुकानं  घेतली !      आजी म्हणाली, " ते छान आहे गं भागू, पण जरा वेळेवर येत जा ना ... आज अर्धी भांडी  घासून घ्यावी लागली मला !"    " नाय, नाय,  उद्यापासून बगा, म्या धा मिंटं लौकरच येतो ..." म्हणून भागू पसार !

    हे मी माझ्या आईचं पण पाहीलं होतं. आधी इतकं चीड चीड चिडायचं, आणि मग मिळतं घ्यायचं.   आमच्या कडे एक भिकी म्हणून होती कामाला.  खाडे करणे हा तिचा हातखंडा !  आली की आईला म्हणायची, " वैनी, द्या सगळे हार, तुरे, गुच्छ !  कालचा खाडा झाला नां !  आई ही तिला रागवायची आणि ती हसायची !  एक दिवस मात्र आई फारच  रागावली.   दोन दिवस ती आली नव्हती.  आई म्हणाली, " आज तिच्या हातावर पैसे ठेवणार आहे, अन हाकलूनच देणार आहे !"    तर ती आली,  अगदी खालमानेनी.  भांडी उचलतंच होती, तर आई म्हणाली, " ठेव ती भांडी,  बस इथे अन्  चहा पी."   हे काय ?  तोफेच्या तोंडी द्यायच्या आधी शेवटची इच्छा पूर्ण केल्या सारखं ?  मी तिथून काढता पाय घेतला.     थोड्या वेळानी पाहीलं, तर भिकी लुगड्याच्या केळ्यात पैसे ठेवत, बाहेर पडत होती.  पळत जाऊन आईला विचारलं, " काय झालं ?  आणि तू भांडी घासतेस ?   Finally out का भिकी ?"  आई म्हणाली, " छे गं, कोण काढतंय तिला !  तिच्या नवऱ्याला मात्र जरा पोलीस कोठडीची हवा खिलवली पाहिजे २ - ४ दिवस.  दारूला पैसे नाहीत म्हणून तिला चुलीतल्या जळत्या लाकडानी मारलं ... मी बरनॉल दिलंय लावून, आणि औषधं आण म्हटलं ... !" 

    माझ्या डॉक्टर बहिणीची idea  मात्र फारच भारी.  मधे मधे मोलकरीण संघटनांच  बरंच प्रस्थ निघालं होतं.   एक दिवस तिच्या  कामवाल्या  बाईबरोबर  'मोलकरीण संघटना' वाल्या आल्या.   त्यांनी गल्लीत घरोघरी त्यांच्या अटी -नियम छापलेले कागद वाटले.  सगळ्या कामवाल्या आमच्या मेंबर झाल्यात वगैरे सांगितलं.   बहिणीने सगळं शांतपणे ऐकून घेतलं, आणि त्यांच्या समोरच म्हणाली, " तुमचे सगळे rules मला मान्य आहेत.  आता माझे rules ऐका.  ह्यापुढे उधारी बंद, खाडे केले की पैसे कापणार, सगळी औषधं देते ती बंद, मुलांची फी-युनिफॉर्म देते ते बंद, सकाळचा चहा - नाश्ता  वगैरे सगळ्या सोयी बंद ..."   दुसऱ्या दिवशी तिची बाई आली ती मोलकरीण संघटनेचा राजीनामा देऊनच !

    माझ्या बाईचं म्हणाल,  तर मला साम - दाम - दंड - भेद करून जे आधी कधी जमलं नव्हतं, ते या lockdownनी जमलं. आता तिने सुट्टी मागितली की मी हसत मुखाने 'हो' म्हणते. ती आज 'झाडत नाही' म्हणाली तर मी ' no problem 'म्हणते.   एकदा तर ती आली तेंव्हा भांडीच नव्हती घासायला.   म्हणाली, "भांडी कोणी घासली ?"     म्हटलं मीच घासली, तू extra सुट्टी घेतलीस तरी मला अडचण नाही !"    ती चांगलीच चमकली, " इल्ला मा , मी येतेच, जास्त सुट्टी तर बिलकुल घेणार नाही, घेतलीच तर भांडी ठेऊन द्या, आले की मी सगळं करीन ... पण मला काढू नका !"     " बरं , नाही काढणार " . ओ हो, म्हणजे तिला ही भीती वाटतेय तर !  मनात म्हटलं, " मी कुठे काढतेय तुला ?  इथे कोणाला आवडतंय रोज रोज भांडी घासायला , अन् झाडू-पोछा  करायला ... ! "